Bronmaatregelen

Technisch

Voor werkzaamheden op hoogte moeten technische mogelijkheden benut worden om het werken op hoogte te elimineren of tot een minimum te beperken, zoals ook beschreven onder ‘arbeidshygiënische aanpak’ onder Valgevaar > Oplossingen. Waar mogelijk dienen permanente voorzieningen getroffen te worden zoals werkvloeren en bordessen. Praktische informatie over het werken op hoogte is opgenomen als bijlage 8.

Het is belangrijk dat in het voortraject van (ver)bouwplannen rekening gehouden wordt met valrisico’s. In de ontwerpfase is het vaak nog mogelijk om aanpassingen te maken die anders bij uitvoering of ingebruikname complexer en duurder zouden zijn. Als bijvoorbeeld een inspectiepunt van een installatie in het ontwerp al naar begane grond niveau gebracht kan worden, dan hoeven later geen voorzieningen getroffen te worden om veilig op hoogte te kunnen inspecteren.

Organisatorisch

Voer een klimverbod in om valrisico’s te verminderen
De valrisico’s die ontstaan door het klimmen of lopen op rollenbanen, transportbanden, in stellingen en op materialen, dienen tot een minimum teruggebracht te worden door een klimverbod in te stellen. Belangrijk is wel dat de afspraken aansluiten bij (algemene) gedragsregels, werkinstructies en veiligheidsregels en worden gehandhaafd.

Bepaal vooraf de valrisico’s: maak een project-RI&E
Voor activiteiten die afwijken van het normale operationele proces, zoals onderhouds- of reparatiewerkzaamheden dient al bij de voorbereiding nagedacht te worden over de mogelijke valrisico’s. Als zich valrisico’s kunnen voordoen, moet een project-RI&E (zie bijlage 6) gemaakt worden waarin vastgelegd wordt hoe de valrisico’s beheerst worden.

Contractors werken veilig met werkvergunningen
Contractors zijn externe medewerkers die niet onder directe supervisie van het bedrijf zelf staan en zelfstandig werkzaamheden uitvoeren. Afhankelijk van de aard en het risico van de uit te voeren werkzaamheden zal de opdrachtgever maatregelen moeten nemen zodat de werkzaamheden op een veilige wijze uitgevoerd worden. Vanwege juridische aspecten is het belangrijk om toezicht te regelen, terwijl de regie bij de contractor zelf blijft liggen.

Duidelijkheid over aansturing en de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden tussen opdrachtgever en contractor moet goed geregeld worden. Om deze afspraken goed vast te leggen wordt aanbevolen om werkvergunningen te gebruiken. In bijlage is niet alleen een voorbeeld werkvergunning opgenomen, maar tevens is een voorbeeld voor een toolbox meeting over dit onderwerp bijgevoegd (bijlage 4).

Bij de beoordeling die aan een werkvergunning voorafgaat, moeten valrisico’s en voorzieningen worden meegenomen. Contractors moeten deugdelijke spullen en gekeurde materialen meenemen. Als contractors tijdens hun werkzaamheden de klim- en valbeschermingsmaterialen van het bedrijf mogen gebruiken, is het belangrijk om de hierover gemaakte afspraken vast te leggen. In verband met aansprakelijkheid is het raadzaam om contractors zoveel mogelijk met eigen goedgekeurde klim- en valbeschermingsmaterialen te laten werken.

Gebruik ladders alleen voor kortdurende werkzaamheden
In het arbobesluit 7.23a staat dat de ladder alleen door iemand mag worden gebruikt als middel om zich te verplaatsen en om kortdurende werkzaamheden uit te voeren (zie bijlage 7, Toolbox Ladders). Of werken met een ladder is toegestaan, blijkt uit onderstaande tabel.

Verder gelden de volgende voorschriften:

Zorg voor een stabiele, stevige ondergrond, zodat de ladder niet kan wegglijden of wegzakken;
Op de ladder moet een werknemer zich met een hand kunnen vasthouden;
Op de ladder worden geen zware of omvangrijke lasten meegenomen;
Ladders steken minimaal 1 meter uit boven het toegangsniveau;
Als de ladder gedurende een langere periode met enige regelmaat wordt gebruikt, moet deze worden vastgezet. Tevens moet hierbij bekeken worden of aanvullende maatregelen nodig zijn (aanlijning bijvoorbeeld) om risico’s te beperken.